Veelgestelde vragen over het onderzoek naar de ecologische voetafdruk van eurobankbiljetten
Vraag 1 – Welke effecten hebben bankbiljetten volgens het onderzoek naar de ecologische voetafdruk op het milieu?
Uit het onderzoek naar de ecologische voetafdruk blijkt dat de milieueffecten van iemand die gedurende een heel jaar in het eurogebied met eurobankbiljetten betaalt, zeer gering zijn. Deze effecten zijn te vergelijken met een autorit van 8 km, of 0,01% van het totale effect dat een Europeaan heeft op het milieu.
Vraag 2 – Is dit de eerste keer dat de milieueffecten van bankbiljetten zijn onderzocht?
Nee. In 2004 hebben we een levenscyclusbeoordeling gedaan om de milieueffecten van de eerste serie eurobankbiljetten te meten. Een levenscyclusbeoordeling is een internationaal erkend kader om de milieueffecten van een product, zoals een bankbiljet, te evalueren. Deze beoordeling kijkt naar alle stadia van de levenscyclus van een product, van begin (grondstofwinning) tot eind (afvalverwerking). Op basis van de resultaten zijn maatregelen genomen om de milieueffecten van eurobankbiljetten te verminderen, zoals het vervangen van conventioneel katoen door duurzaam katoen bij de productie van bankbiljettenpapier.
Vraag 3 – Wat is de methodologie voor de ecologische voetafdruk van producten?
De methodologie voor de ecologische voetafdruk van producten (Product Environmental Footprint – PEF) is gekoppeld aan de levenscyclusbeoordeling genoemd in het antwoord op de vorige vraag. Deze methodologie is door de Europese Commissie ontwikkeld om de ecologische voetafdruk van vergelijkbare producten en diensten te evalueren. De PEF-methodologie omvat 16 milieueffecten, waaronder klimaatverandering als gevolg van broeikasgasemissies, landgebruik en watergebruik. Dit is de eerste keer dat de PEF-methodologie is ingezet om de milieueffecten van bankbiljetten als betaalmiddel te onderzoeken.
Vraag 4 – Waarom is er gekozen voor de PEF-methodologie?
Door de ecologische voetafdruk van producten (Product Environmental Footprint – PEF) als uitgangspunt te nemen, is het makkelijker om de milieueffecten van verschillende soorten producten en diensten te vergelijken. De PEF-methodologie biedt bovendien duidelijke richtsnoeren, vereisten en technische details over de wijze waarop de milieueffecten van bankbiljetten als betaalmiddel moeten worden beoordeeld. Dit maakt dat er sprake is van een eerlijke en onpartijdige beoordeling van het complexe netwerk van belanghebbenden in de chartale cyclus van de euro, ongeacht de omvang, bedrijfstak of geografische locatie van elke belanghebbende.
Vraag 5 – Zijn de levenscyclusbeoordeling en de ecologische voetafdruk van een product vergelijkbaar?
Aangezien de levenscyclusbeoordeling uit 2004 en het huidige onderzoek naar de ecologische voetafdruk niet zijn uitgevoerd op basis van dezelfde functionele eenheid of methodologie, is het niet mogelijk ze rechtstreeks te vergelijken.
Vraag 6 – Tot welke maatregelen zal het onderzoek naar de ecologische voetafdruk leiden?
Het doel van het Eurosysteem is om de ecologische voetafdruk van contant geld te verkleinen. Het onderzoek naar de ecologische voetafdruk zal de basis vormen voor het formuleren van milieudoelstellingen en het nemen van concrete verbeterstappen, en daarnaast een belangrijke rol spelen bij het evalueren en aanvullen van bestaande initiatieven. Bovendien wordt het onderzoek gebruikt om te beoordelen wat de invloed is van eventuele wijzigingen in de kenmerken van bankbiljetten op de ecologische voetafdruk van de chartale cyclus.
Vraag 7 – Zijn eurobankbiljetten meer of minder milieuvriendelijk dan andere betaalmiddelen?
Dit is de eerste keer dat het Eurosysteem de methodologie voor de ecologische voetafdruk van producten gebruikt om de milieueffecten van eurobankbiljetten te onderzoeken. In dit stadium is het nog onduidelijk hoe betalen met bankbiljetten zich verhoudt tot andere betaalmiddelen, maar er wordt momenteel wel gekeken of het mogelijk is om een soortgelijk onderzoek uit te voeren voor andere betaalwijzen.
Vraag 8 – Zal het onderzoek naar de ecologische voetafdruk van bankbiljetten in de toekomst worden herhaald?
Het is de bedoeling dat het Eurosysteem dergelijk onderzoek periodiek gaat uitvoeren.