Search Options
Home Publication Explainers Statistics Payments Career Monetary Policy
Suggestions
Sort by

Céard is banc ceannais ann?

10 Iúil 2015

Institiúid phoiblí is ea banc ceannais a bhainistíonn airgeadra tíre nó grúpa tíortha agus a rialaíonn an soláthar airgid – go bunúsach, an méid airgid atá i gcúrsaíocht. Tá an chobhsaíocht praghasanna ina príomhchuspóir ag go leor bainc cheannais. I roinnt tíortha, éilítear ar bhainc cheannais freisin de réir an dlí feidhmiú chun tacú le fostaíocht iomlán.

Ceann de na príomhuirlisí atá ag aon bhanc ceannais is ea rátaí úis – “costas an airgid” – a shocrú mar chuid dá bheartas airgeadaíochta. Ní banc tráchtála atá i gceist le banc ceannais. Ní féidir le duine aonair cuntas a oscailt i mbanc ceannais nó iasacht a iarradh air agus, mar chomhlacht poiblí, níl brabús mar spreagadh aige.

Feidhmíonn sé mar bhanc do na bainc thráchtála agus is é seo an chaoi a mbíonn tionchar aige ar an sreabhadh airgid agus creidmheasa sa gheilleagar chun praghsanna cobhsaí a bhaint amach. Féadfaidh bainc thráchtála airgead a fháil ar iasacht ón mbanc ceannais, go hiondúil chun riachtanais an- ghearrthéarmach a chumhdach. Chun iasacht a fháil ón mbanc ceannais, caithfidh siad comhthaobhacht a thabhairt dó – sócmhainn cosúil le banna rialtais nó banna corparáide a bhfuil luach ag gabháil léi agus a fheidhmíonn mar ráthaíocht go n-aisíocfaidh siad an t-airgead.

Mar gheall go bhféadfadh bainc thráchtála iasacht a thabhairt go fadtéarmach in aghaidh taiscí gearrthéarmacha, d’fhéadfadh fadhbanna “leachtachta” a bheith acu – cás ina bhfuil an t-airgead acu chun an fiachas a aisíoc ach nach mbíonn sé de chumas acu é a thiontú ina airgead tirim go tapa. Is é seo an áit ar féidir leis an mbanc ceannais teacht isteach mar “iasachtóir na rogha deiridh”. Cabhraíonn sin leis an gcóras airgeadais a choinneáil cobhsaí. Féadfaidh raon leathan tascanna a bheith ag bainc cheannais chomh maith le beartas airgeadaíochta. Is iondúil go n-eisíonn siad nótaí bainc agus boinn, cinntíonn siad feidhmiú ceart na gcóras íocaíochta do bhainc agus ionstraimí airgeadais trádáilte, bainistíonn siad cúlchistí eachtracha, agus bíonn ról acu an pobal a chur ar an eolas faoin ngeilleagar. Cuireann go leor bainc cheannais le cobhsaíocht an chórais airgeadais freisin trí mhaoirseacht a dhéanamh ar na bainc thráchtála lena chinntiú nach bhfuil iasachtóirí ag glacadh an iomarca rioscaí.

FÉACH FREISIN

Foghlaim tuilleadh faoi ábhar gaolmhar

Tuilleadh eolais

Tascanna BCE Eagraíocht BCE

Úsáideann ár suíomh gréasáin fianáin

Bainimid úsáid as fianáin fheidhmiúla chun roghanna úsáideora a stóráil; fianáin tríú páirtí arna socrú ag seirbhísí tríú páirtí atá comhtháite sa suíomh gréasáin. Tá sé de rogha agat glacadh leo nó iad a dhiúltú. Le haghaidh tuilleadh faisnéise nó chun athbhreithniú a dhéanamh ar do rogha maidir leis na fianáin agus na logaí freastalaí a úsáidimid, iarraimid ort an méid seo a leanas a dhéanamh: